Voorwoord

De bezoeker vindt op deze website een tweetalige software tenbehoeve van de advocaten, de magistraten en de verzekeraars, met het oog op de kapitalisatie van schadevergoedingen in gemeen recht.

Het actuariaat in dienst van het recht

Bij een ongeval dat het overlijden van het slachtoffer tot gevolg heeft of een bestendige ongeschiktheid die een inkomstenverlies meebrengt, is de verantwoordelijke gehouden tot, onder andere, het herstel van het aldus veroorzaakte materiële nadeel.

Theoretisch zou dit herstel moeten gebeuren onder de vorm van een rente, dat wil zeggen een opeenvolging van betalingen die gelijk zijn aan de verloren inkomsten, die verschuldigd zijn op het zelfde moment als deze inkomsten en die zolang gestort worden als het slachtoffer geacht werd die inkomsten te ontvangen, en wanneer het een overlijden betreft, de rechthebbenden verondersteld werden daarvan te genieten. Dezelfde beschouwingen gelden voor de kosten en toekomstige schaden die door het ongeval worden veroorzaakt.

In de praktijk, is het gebruikelijk deze rente te vervangen door een kapitaal dat onmiddellijk aan het slachtoffer of aan zijn rechthebbenden dient uitgekeerd te worden. Bij de berekening van dit kapitaal, met andere woorden bij deze kapitalisatie, komen een sterftetafel en een intrestvoet te pas.

Het doel van deze site is niet de verloren inkomsten te bepalen, noch de duur tijdens de welke zij aan het slachtoffer zouden zijn gestort of aan de rechthebbenden zouden zijn ten goede gekomen, indien het ongeval zich niet had voorgedaan. De bepaling van deze elementen wordt overgelaten aan het soevereine oordeel van de rechter en het is niet aan de actuaris om zich te begeven op een gebied dat het zijne niet is. Hetzelfde geldt in verband met de keuze van de sterftetafel en de intrestvoet die eveneens aan de rechter is voorbehouden. Hooguit mag de actuaris in deze kwestie overwegingen uiten van demografische of financiële aard die de magistraat zullen helpen zijn beslissing te nemen en te motiveren.

Daarentegen mag, wanneer al deze berekeningsbasissen zijn vastgelegd, de kapitalisatie slechts verricht worden volgens strenge wiskundige regels. Hiervan afwijken zou erop neerkomen dat, wanneer de dimensies van een rechthoek vooraf gemeten zijn, voor de berekening van de oppervlakte hiervan een formule wordt aangenomen die anders is dan het product van de lengte en de breedte.

Om deze wiskundige regels in de praktijk toe te passen, dient men over een instrument te beschikken. Deze site stelt de expert een software voor, genoemd Kapitalisatietafels. Deze site maakt het mogelijk om de waarde van alle nuttige parameters te kiezen en om het effect ervan te meten, speciaal van de gevoeligste onder hen, zoals a priori de intrestvoet en de sterftetafel.

De sterftetafels zijn niet meer noodzakelijkerwijze stationaire tafels die berusten op de weinig realistische veronderstelling dat de sterftecijfers in de toekomst niet zullen evolueren. Deze veronderstelling wordt natuurlijk door de feiten tegengesproken zodat een meer rechtvaardige schadevergoeding, in principe, het gebruik van prospectieve sterftetafels vereist.

De methode wordt in het boek "La capitalisation des dommages et intérêts en droit commun" beschreven, waarvan de eerste uitgave in 1984 verschenen is, en de recentste in 2009 (Anthemis, Louvain-la-Neuve). Tijdens talrijke jaren heeft ze genoten van de onderwijservaring door de auteur verstrekt aan de studenten van de specialisatie Recht en economie van het verzekeringswezen aan de UCL.

Christian Jaumain